ARGAZKI ELKARRIZKETA

Haur Hezkuntza. Normalean erraz atzentzen ez den etapa, ezta? Zenbat momentu, txoko, objektu, pertsona... gogoan. Oraingoan nire haur hezkuntzako etapaz hitz egitea dagokit. Pertsonalki, denbora-tarte zoriontsu eta garrantzitsu gisa etortzen zait burura. Egia da momentu zailak egon, egon zirela; dena den, une goxoak eta alaiak errazago gogoratzen ditudala aitortu beharra dut.

Correa eta Aberasturi (2013) irakasleen arabera, maisu edo maistra izateko ibilbidean daudenek atzera-begiratzea zein introspekzioa burutzeko beharra dute. Hori dela eta, hona hemen nire oroitzapen goxo horietako batzuk!

Erran  bezala, Haur Hezkuntza etapa zoriontsu gisa gogoratzen dut. Dena den, erran beharra dago ez ditudala argazki gehiegirik aurkitu. Ia denak 3-6 ziklokoak dira eta, nola ez, irteera edota ospakizun berezietakoak gehienak.

Ildo horretatik, ilusioz gogoratzen ditut nire Ikastolan burutzen genituen jarduera osagarriak eta ospakizunak, hala nola: Olentzero, Santa Ageda, Orakunde, Iñauteak, Ikastolaren besta, San Blas, irteerak eta ibilaldiak...

Betidanik eman izan diogu garrantzia Olentzerori, adibidez. Kantak, bertsoak, dantzak eta gutunak prestatzen denbora dexente pasatzen genuela gogoratzen dut; a ze nolako ilusioarekin, gainera! Hortaz, garrantzitsua iruditzen zait gure kulturan errotuak dauden ohiturak mantentzea eta sustatzea.

Santa Ageda eguna ere ospatu egiten genuen Ikastolan. Norberak bere makila hartu eta etxez etxe, atez ate,  abiatzen ginen  gure kantuekin herriko giroa alaitzeko asmoz.

Aipamen berezia merezi du “Orakunde” edota “egun ttun-ttun” egunak. Ospakizun hau, oker ez banago, soilik Baztanen ospatzen dugu. Egun honetan hainbat jolas eta jarduera burutzen dituzte haurrek, elkarrekin bazkaltzen dute eta, azken jolas moduan, haurrek oilarra harrapatu behar dute egurrezko ezpata baten laguntzaz eta begiak itxita. Ondoren, dantzaldia egon ohi da, egun alai honi amaiera emateko.

Inauteriak ere ilusio bereziarekin prestatzen eta ospatzen genituen gurean. Olentzeroren kasuan bezala, denbora dexente eskaintzen genion mozorroak, abestiak eta dantzak prestatzeari. Egun arras polita eta dibertigarria zela gogoan dut. Azken finean, esfortzu handia suposatzen zuen guretzat ospakizun hori prestatzeak eta emaitzarekin ez ezik, prozesu guztiarekin ere oso gustura gelditzen nintzen.

Nire ustez, erran bezala, arras garrantzitsua da gure kultura maitatzea eta sustatzea, ohiturak errespetatuz eta gal ez daitezen bermatuz. Nire kasuan behintzat, ospakizun guzti hauek ilusioz gogoratzen ditut eta beti gogoan izango ditudala badakit. Horregatik, hezitzaile izango garen aldetik, egokituko zaigun herriaren istorioa eta kultura ezagutzea beharrezkoa dela pentsatzen dut.

Aipatutako ospakizunez gain, hainbat irteera eta ibilaldi ere burutzen genituen: udazkenaren gaia lantzen ari ginenean kanpora irteten ginen hostoak biltzera, Iruñeko planetariora joan ginen edota ardoa nola egiten zen ikasi genuen ibilaldi batean, esaterako. Jarduera dinamiko hauen bitartez pila bat ikasi genuela pentsatzen dut. Azken finean, oso dibertigarria suertatzen zitzaigun eta ekintza horietan aunitz gozatzen genuenez, momentu haietan ikasitakoa nekez atzendu zaigu. Gaur egun, esperientzia horietaz gogoratzen naiz, pentsa!

 

Hortaz, haurrei esperientzia anitzak eta aberatsak eskaintzea guztiz garrantzitsua dela pentsatzen dut, ilusioz eta motibazioz burutzen duzun horrek zugan eragin handia duelako.

Ospakizunak alde batera utziz, nire Haur Hezkuntzako bigarren zikloko bidailagunak aurkeztu nahi dizkizuet.

Alde batetik, Ttantto (mantangorria), Txirritx (kilkerra) eta Xango (matxinsaltoa)  ditugu. Etapa guztian zehar gurekin batera egon ziren eta gure lagun minak balira bezala ikusten genituen. Pertsonaia bakoitza adin bati zegokion eta gela bakoitzean beraien txotxongiloa zegoen, zeinarekin goizero-goizero elkarrizketa ezberdinak mantendu eta hainbat errutina burutzen genituen. Azkenean, hiru pertsonaia hauek nire haurtzaroaren ikur garrantzitsu bilakatu ziren.

Erran beharra dago, Haur Hezkuntzan autonomiarako pauso sendoak eman nituela. Egunero zenbait gauza erritu moduan errepikatzen genituen (adibidez, armairuan gure argazkiari buelta ematea eta nor falta zen ikustea). Erritu horien bitartez, pixkanaka-pixkanaka, segurtasuna sentitu nuen nigan. Hortik abiatuta, nire nortasuna eraikitzen eta finkatzen joan nintzen eta geroz eta erronka zailagoak jarri nizkion neure buruari. Psikomotrizitate gelan, esaterako, Everest partikular bat genuen. Hasieran ezinezkoa suertatzen zitzaidan goraino igotzea; baina, denborarekin eta saiakerak medio, helburua lortu nuen. Hortik aurrera, behin eta berriro errepikatu nuen prozesua seguru sentitu arte. Izugarrizko lorpena zen niretzat Everest mendia igotzea!

Autonomiari lotuz, bigarren aurkezpena egitea tokatzen zait orain: hona hemen Ttuttulu dortoka, gure lehenengo maskota (eta izugarrizko ardura, noski!).

Ttuttuluri esker ardurak hartzen ikasi genuela errango nuke: egunero bazkatu, nola zegoen ikusi, oporretan etxean zaindu... Behin, zoritxarrez, hil zitzaigun arte. Gure dortokaren heriotzak tristura izugarria suposatu bazuen ere, erran beharra dago abiapuntu gisa balio izan zuela heriotzaren gaiaz gelan hitz egiteko. Niri, pertsonalki, arras garrantzitsua eta interesgarria iruditzen zait emozioak eta gai ezberdinak ttikitatik lantzea. Horren adibide egokia da, adibidez, lehenengo lauhilekoan ikusi genuen Solo es el principio pelikula frantziarra (ikusi ez duenari gomendatzen diot).

Amaitzeko, joku sinbolikoak nire haurtzaroan izan zuen garrantziaz hitz egingo dizuet. Orduak eta orduak pasatzen nituen ttikitatik joku sinbolikoan edo imitazio diferituan. Aitortu beharra dut hasieratik erakutsi nuela interesa gainerakoekiko; izan ere, gehien gustatzen zitzaizkidan rolak edo paperak “amatxo”, “irakasle”, “mediku”... modukoak ziren. Pila bat gozatzen nuen jarduera honekin. Argazkian ongi bereizten ez bada ere, hor atzean duzue gure etxetxoaren txokoa. Zenbat ordu pasatu nituen nik bertan!

Laburbilduz, nire Haur Hezkuntzaren inguruko zenbait oroitzapen islatzen saiatu naiz eta hausnartu ondoren, zenbait ondorio atera ditut. Aipatu bezala, noizbait hezitzaile izatera iristen banaiz, argi dut lekuan lekuko kultura eta ohiturak ezagutu eta errespetatuko ditudala, haurrentzat eta beren nortasunarentzat alderdi garrantzitsua dela pentsatzen dudalako (nire kasuan bai, behintzat). Irakasle dinamikoa izaten saiatuko naiz, esperientzia anitzak eta aberatsak eskainiz nire ikasleei, horrela,  beraiek euren bizipenetatik ikasteko aukera izan dezaten. Horrez gain, bakoitzaren gaitasunak eta berezitasunak kontuan hartuz, egokitutako erronkak eta ardurak proposatuko nituzke, autonomia eta nortasuna finkatze aldera. Eta, amaitzeko, ikasleekin elkarlanean eta beraien interes eta kezketatik abiatuta, emozioak eta gai ezberdinak (heriotza, askatasuna, maitasuna, autoritatea...) lantzea gustatuko litzaidake. Zuek zer diozue?

 Hau izan da dena gaurkoz, zuen gustukoa izatea espero dut!

Nekane