Otsailak 5, hausnarketa

Pasa den ortziralean, otsailak 5, lau curriculum mota aztertu genituen: curriculum ofiziala, nulua, ezkutua eta erreala. Horrez gain, zenbait irudi abiapuntu hartuta, hausnarketan jardun genuen, kontzienteki edo inkontzienteki pasa ohi ditugun mezu subliminalen inguruan.

Curriculuma ikaskuntza-prozesu bat osatzen duten helburu, gaitasun, metodo eta ebaluazioen multzoa dela erran dezakegu. Aldi berean, mota ezberdinak daudela aipatzea komeni da, hona hemen horietako batzuk:

Curriculum ofiziala legediak babesten duena eta adostuta dagoena da. Paperean islatuta dago eta konpetentziak, helburuak, edukiak edo balioak, besteak beste, finkatzen ditu. Modu horretan, ikastetxe guztiei bideratua dago eta oinarri gisa hartzen dela erran dezakegu.

Curriculum nuluari dagokionez, ofizialean agertzen ez diren eta baztertzen diren edukiak barnebiltzen ditu. Horien artean aurki daitezke heriotza, sexualitatea edo askatasunaren gisako gaiak, adibidez. Hainbat arrazoi direla medio uzten dira aipatutakoak jorratu gabe. Pertsonalki, eta aurretik sarrera batean aipatu nuen bezala, nire ustez lantzen ez diren gaia hauek arras garrantzitsuak eta beharrezkoak dira; hezkuntzan tarte bat merezi dutenak, noski!

Bertzetik, curriculum ezkutua hezitzaileak zeharka ematen dituen mezu eta ikasteen multzoa izango litzateke, ofizialean zehazten ez dena. Bertan, adibidez, kontutan har ditzakegu irakaslearen ideiak edo ideologia, aurreiritziak, esperientziak... Aspektu guzti hauek ofizialean agertzen ez diren arren, haurrengan izugarrizko eragina dutela aipatu beharra dago.

Azkenik, curriculum errealak zentro bakoitzean lantzen denari eta benetan burutzen denari egiten dio erreferentzia.

Ikus ditzagun, orain, aztertu genituen pare bat irudi:

Argazki honetan, curriculum ezkutuaren kutsua nabaria da. Berez positiboa da landu nahi den kontzeptua; baina, aldiz, maistraren portaera guztiz kontraesankorra da. Biolentziaren aurkako  ideiak lantzen ditu biolentzia erabiliz. Horrela, erran nahi dena eta benetan berak egiten duena ez datoz bat.

Lantzen den edukiak eragina du ikasleengan, baina irakaslearen portaerak eta ekintzek ere pisu handia suposatzen dute haientzako. Hortaz, hezitzaileek euren jokabidea zaindu behar dutela argi dago.

Hona hemen aipatutakoaren bertze adibide garbi bat.

Laburbilduz, pertsonek (kasu honetan irakasleek) aunitzetan inkontzienteki balore desegokiak transmititzen dizkiegu ttipienei. Horren adibide garbia da  irakasle batek mutilak aukeratzea mahaiak eta aulkiak jasotzeko eta neskak, berriz, lurra  garbitzeko. Gisa honetako ekintzek, ohartu gabe egiten baditugu ere, eragina dute haurrengan eta , hezitzaile izango garen aldetik, hori jakitea funtsezkoa dela pentsatzen dut.